دستیابی به آرمان‌های بلند نظام مقدس جمهـوری اسـلامی ایـران مسـتلزم تلاش همه جانبه در تمام ابعاد فرهنگی، علمی، اجتماعی و اقتصادی است. از این‌رو تدوین و اجرای برنامـه‌هـای پیشـرفت در بـازه‌هـای زمـانی معـین و اختصاص منابع لازم برای تحقق اهداف این برنامه از لوازم ضـروری احـراز جایگاهی در شان ایران اسلامی است. از سوی دیگر مقوله علـم و فنـاوری از مهمترین زیرساخت‌های پیشرفت كشور و ابزار جدی رقابـت در عرصـه‌هـای مختلف است. به این ترتیب تحقق آرمان‌های متعالی انقـلاب اسـلامی ایـران و تمدن عظیم اسلام، حضور سـازنده، فعـال و پیشـرو در میـان ملت‌ها و كسب آمادگی برای برقراری عـدالت و معنویـت در جهـان در گـرو پیشرفتی همه‌جانبه در علم اسـت؛ علمـی كـه دارای سـه شاخصـه عـدالت، معنویت و عقلانیت است. تحقق این هدف نیازمند ترسیم نقشه راهی است كه در آن نحوه طی مسیر، منابع و امكانات لازم، تقسیم كار در سطح ملی و الزامات طی این مسـیر بـه طور شفاف و دقیق مشخص شـده باشـد. از ایـن رو لازم اسـت چشـم‌انـداز و راهبردهای علم و فناوری در سطوح كلان و عملیاتی‌تر نظیر برنامه‌های پـنج ساله توسعه كشور، تدوین شود.
نقشه جامع علمی كشور بنا به تعریف، مجموعه‌ای است جامع، هماهنـگ، پویا و آینده نگر؛ شـامل مبـانی، اهـداف، راهبردهـا، سـاختارها و الزامات تحول راهبردی علم و فناوری مبتنـی بـر ارزش‌هـای اسـلامی بـرای دستیابی به اهداف چشم‌انداز بیست ساله كشور. در این سند تـلاش شـده بـر مبانی ارزشی و بومی كشور، تجربیات گذشته، نظریه‌ها، نمونه‌های علمی و تجارب عملی تكیه شود.